Fietsen zonder gedoe. Met dat idee startte Richard Burger samen met Dirk de Bruijn en Martijn Obers in 2014 Swapfiets, de abonnementsdienst voor de inmiddels bekende fietsen met de blauwe voorband. “We zagen dat Nederland fietsland nummer één is, maar dat het bezitten van een fiets ook veel gedoe oplevert”, vertelt Burger aan Business Insider.

Een fiets moet je kopen, verkopen, hij wordt misschien gestolen, je moet onderhoud plegen of je moet af en toe naar een fietsenmaker. Dat levert onverwachte kosten op, afhankelijk van het aantal reparaties. “Zo bedachten we het serviceconcept, dat je niet langer een fiets bezit maar dat je een fiets gebruikt waar een bedrijf is verantwoordelijk is om jou te laten fietsen”, zegt Burger.

Bij de start kochten de oprichters van Swapfiets 150 fietsen die ze aanboden voor 8 euro per maand. Burger: “Daar zat alles bij in: reparaties, diefstalverzekering, vervangende fiets als je fiets stuk ging. Dus dat is het concept vanaf dag één geweest. Maar toen rekenden we geen salaris voor onszelf en er was geen geld voor de ontwikkeling van de fiets. Wij zijn er snel achter gekomen dat 8 euro per maand niet houdbaar was.” Inmiddels kost een vergelijkbaar abonnement bij Swapfiets 18,90 euro per maand.

Anno 2022 is Swapfiets uitgegroeid tot dominante fietsenverhuurder in Europa, met een aanwezigheid in negen landen en inmiddels 280.000 abonnementen. Bij elkaar opgeteld hebben de grootste concurrenten ongeveer 5.000 tot 10.000 abonnementen volgens Burger en dat is dus een fors verschil met Swapfiets.

De marktpositie in Europa is belangrijk voor Swapfiets, omdat de voornaamste groei komt van de grote Europese steden, aldus Burger. "We zien een sterke groei in Londen en Parijs. Dat zijn steden die heel veel inzetten op fietsinfrastructuur en de groei van de fiets als vervoermiddel."

In Londen en Parijs heeft Swapfiets inmiddels meer dan 3.000 lidmaatschappen per stad, terwijl het bedrijf daar slechts anderhalf jaar bestaat. Grote steden als Kopenhagen, Berlijn en de thuisbasis Amsterdam groeien eveneens hard.

Business Insider sprak met Burger over hoe het gaat met Swapfiets, hoe het bedrijf omgaat met duurzaamheid en de ambitie om winstgevend te worden.

Waarom hebben jullie voor een bedrijfsmodel gekozen dat aansluit bij de deeleconomie?

"De reden om onderdeel uit te maken van deeleconomie is dat wij op die manier als bedrijf eigenaar blijven van de fiets en dat levert een betere ervaring op voor de leden. We zorgen ervoor dat onze leden zo snel mogelijk geholpen worden. Bij problemen wordt de fiets binnen 48 uur gerepareerd of direct vervangen zonder extra kosten."

"De tweede reden is de huidige set-up ons in staat stelt om de fiets constant te verbeteren om de levensduur van de fiets te verlengen en slimmer om te gaan met schaarse grondstoffen. Omdat wij eigenaar zijn van de fiets, leren wij wat er stuk gaat, we kopen zelf onderdelen in en we ontwikkelen zelf de fiets. Zo kunnen we een betere fiets ontwerpen."

"In de deeleconomie is het zowel in het belang van de klant als van het bedrijf dat de fiets niet stuk gaat. En dat is anders in de traditionele lineaire economie waar een fietsenfabrikant minder fietsen verkoopt, als een fiets heel lang meegaat. Dat is niet altijd de juiste drijfveer. In een deeleconomie heb je de neuzen dezelfde kant op om een zo duurzaam mogelijk fiets te ontwikkelen."

Hoe is de geografische dekking van Swapfiets momenteel verdeeld over Europa?

"Wij zijn actief in 60 locaties in negen landen. De locaties bevinden zich met name in grotere fietssteden. Rondom die locaties is een servicegebied. Dat is zeg maar een cirkel rondom de winkel en loodsen die we hebben waarin we service verlenen. Daarmee voorzien we iets meer dan stedelijk gebied. Wat betreft de grotere steden zitten we in onder meer Parijs, Londen, Barcelona, Milaan, Wenen, Kopenhagen, Berlijn, Hamburg, Antwerpen en Brussel."

Hoeveel fietsmodellen hebben jullie, welke is het populairste?

"Wij hebben vier fietsmodellen waarvan twee pedalfietsen, één omafiets en één met versnellingen, en nog twee e-bikes. Een e-bike is wat meer geschikt voor langere afstanden is de andere e-bike past wat beter voor de stad."

"Op basis van aantallen is de fiets met versnellingen het populairste. Dat komt met name omdat die in alle landen is toegestaan. De omafiets is een typisch Nederlandse fiets die hier heel populair is, maar het is niet toegestaan in alle landen, omdat deze fiets geen handrem heeft.

"Het gebruik van e-bikes neemt heel snel toe in aantallen. We hebben de e-bike sinds ruim twee jaar en hebben al 35.000 abonnementen voor e-bikes."

Hoe hard is Swapfiets gegroeid de afgelopen jaren?

"In 2021 begonnen we het jaar met 213.000 lidmaatschappen en aan het einde van het jaar zaten we op 256.000. Dat is een groei van bijna 40 procent. Momenteel zetten we die lijn door. We zitten nu op ruim 280.000 leden."

Wat voor diensten bieden jullie aan wat betreft reparatie?

"In principe alles, wij verkopen geen reparatie maar bieden een altijd werkende fiets. Dus als de fiets niet meer werkt, kan een lid dat aangeven en we kunnen we de fiets ter plekke repareren in de winkel. Als het een hele moeilijke reparatie is, dan gaat die naar onze loods. We bieden altijd een oplossing aan, of dit nu reparatie binnen 48 uur is of vervanging van de fiets."

Hoe vaak wordt een gemiddeld Swapfiets gerepareerd?

"Het verschilt per fietstype. De e-bike gaat wat vaker stuk dan de omafiets. Leden geven aan dat hun fiets tussen 1 tot 2 keer per jaar stuk gaat."

De verspilling van materialen die jullie tegengaan, is dat te kwantificeren?

"Aan de hand van de kennis die we krijgen over wat er nou stuk gaat in de fiets, hebben we onze omafiets en de fiets met versnellingen met factor drie verbeterd in kwaliteit. De eerste fietsen die we hadden, kochten we direct van de fabriek. Die gingen drie tot vier keer per jaar stuk. Bijna 80 procent van de onderdelen hebben we veranderd. Nu gaan onze pedalfietsen 1 tot 2 keer per jaar stuk. Als je dat uitdrukt in materiaal, verbruiken we 3 keer minder materiaal vergeleken met eerder."

Is Swapfiets winstgevend?

"Nee. In de toekomst verwachten we zeker wel om winstgevend te worden. Wij zijn uiteindelijk een commercieel bedrijf en we moeten op een gegeven moment winst maken om financieel duurzaam te worden."

"Nu zijn we voornamelijk een groeibedrijf. Om te kunnen lanceren in een stad en daar succesvol te worden door genoeg leden te krijgen moeten we veel investeren."

"We maken momenteel winst in meer dan in de helft van de steden. Dat gaat hartstikke de goede kant op. We zitten op het pad om winstgevend te worden."

Lees meer over fietsen: